https://doi.org/10.55956/TLEO5473

Аңдатпа. Мақалада инетесімді материалдарды алу технологиясы және автокөлік өнеркәсібіне арналған инетесімді шу оқшаулағыш материалдарға аналитикалық шолу келтірілген. Инетесімді беймата жаймаларының өңдеу процесі мен қолдану аясы талданды. Тоқыма емес материалды инетесімді тәсілмен өндіретін жабдықтың жұмыс істеу принципі көрсетілген. Мақалада автокөлік өнеркәсібіне арналған жаймалардың түрлері жіктелді. Автокөлік өнеркәсібіне арналған беймата жаймаларына техникалық сипаттамалар жасалынды. Автокөліктің шу оқшаулау жиынтықтауыштары кестеде көрсетілді.

Тірек сөздер: беймата, инетесімді, жайғақ, тарау, шу оқшаулағыш, жиынтықтауыш, жайма.

Мэлс, М.Д. Автокөлік өнеркәсібінде қолданылатын беймата жаймаларының жіктелуі [Мәтін] / М.Д. Мэлс, М.Ш. Шардарбек // Механика және технологиялар / Ғылыми журнал. – 2022. – №3(77). – Б.50-57. https://doi.org/10.55956/TLEO5473

(PDF)

https://doi.org/10.55956/AEQO3045

Аңдатпа. Мақалада ағылшын-қазақ сөздерінің синоним сөздер мәселелері қарастырылған. Зерттеу нәтижесінде онлайн ағылшын синоним сөздік қорынан қазақша синонимдер құрылды. Бұл жұмыстың ерекшелігі ағылшын онлайн синоним сөздігін қолдана отырып қазақ тіліндегі синоним сөздер тізімін автоматты түрде құру болып табылады. Автоматтандырылған синонимдер тізімін құру үшін ағылшыннан қазақшаға аударылған сөздер қолданылады. Зерттеу нәтижесінде мыңнан аса синоним сөздер тізімі құрылды. Ағылшын тілдегі сөздер онлайн тезаурустан ізделініп, табылған синонимдері машиналық аударма көмегімен аударылып, қазақ тіліндегі синонимдер каталогына енгізіледі. Орындалатын үрдіс толық автоматты түрде жүзеге асырылады.

Тірек сөздер: тезаурус, синонимдер тізімі, қазақ тілі, ағылшын тілі, автоматтандырылған.

Шормакова, А.Н. Қазақ тіліндегі автоматтандырылған синонимдер тізімін құру [Мәтін] / А.Н. Шормакова, У.А. Тукеев // Механика және технологиялар / Ғылыми журнал. – 2022. – №3(77). – Б.44-49. https://doi.org/10.55956/AEQO3045

(PDF)

https://doi.org/10.55956/OETB2736

Аннотация. На сегодняшний день лидирующие позиции по посевным площадям Республики Казахстан занимает подсолнечник. В первую очередь это обусловлено адаптивностью семян подсолнечника, а также их неприхотливостью. Подсолнечное масло пользуется большим спросом в пищевом и промышленном секторе, кроме того, он используется в качество корма в животноводстве. Основной целью при переработке масла является увеличение производительности и увеличение выхода масла. В статье рассматривается оптимизация геометрических параметров прессэкструдера для увеличения выхода масла. Экспериментальным путем были определены зависимости выхода масла от геометрических параметров рабочего органа и выявлены оптимальные значения.

Ключевые слова: пресс-экструдер, шнек, семена подсолнечник, прессование, выход по маслу.

Джингилбаев, С.С. Влияние геометрических параметров шнека пресс-экструдера на процесс переработки семян подсолнечника [Текст] / С.С. Джингилбаев, Л.Б. Юсупова // Механика и технологии / Научный журнал. – 2022. – №3(77). – С.38-43. https://doi.org/10.55956/OETB2736

(PDF)

https://doi.org/10.55956/OSAL1334

Abstract. Chocolate is a popular confectionery among children and adults. However, excessive consumption of chocolate adversely affects human health due to the high content of simple carbohydrates, in particular sucrose. The Department of "Technology of bread products and processing industries" of Almaty Technological University has developed a recipe for chocolate with natural sweeteners (stevioside and erythritol). The resulting sample is characterized by the maximum approximation to the traditional taste, there is no side effect of the used sweeteners – bitterness and a specific aftertaste. In terms of organoleptic and physico-chemical parameters, it is close to the classic dark chocolate, and also exceeds by more than two times the average value of the antioxidant capacity for the lipophilic fraction in the chocolate line of the traditional recipe using sugar and without additives (control sample). This may be a consequence of the increased content of cocoa products in the formulation of the prototype chocolate compared to the control sample due to the exclusion of sugar from its formulation and its replacement with natural sweeteners.

Keywords: sweeteners, stevia, erythritol, chocolate.

Nurmat D.N. Development of dietary chocolate products using natural sweeteners // Mechanics and Technology / Scientific journal. – 2022. – No.3(77). – P.32-37. https://doi.org/10.55956/OSAL1334

(PDF)

https://doi.org/10.55956/MFTH3996

Аңдатпа. Талқанды таблеттеу оның тауарлық және тұтынушылық қасиеттерін жақсартады, сонымен қатар дайын өнімнің сақтау мерзімін ұлғайтуға мүмкіндік туғызады. Таблеттелген талқанды кең тараған белгілі тәсілді қолдану арқылы, яғни пресс-пішіннің тұйық көлемінде бір осьті механикалық күштің әсерімен престеу арқылы алуға болады. Бұл және басқа белгілі тәсілдердің кемшілігі, ол таблеттелетін материалда орын алатын релаксациялық процестердің назарға алынбауы. Өйткені, сыртқы механикалық күштің әсерінен дән шикізатында жылжу, кернеу релаксациясы, серпімді соңғы әсер орын алды. Осы құбылыстарды ескеру өңдеуге шығындалатын күш пен энергияны үнемдеуге жағдай туғызады. Талқанды таблеттеудің тиімділігін арттыру үшін, шикізат алдын-ала пресспішіннің тұйық көлемінде механикалық қысымның әсерімен кернеу релаксациясының уақытқа байланысты өзгеруіне дейін белгілі уақытта ұсталынады. Осыдан кейін сапалы таблеттелген, пішіні мен өлшемдерін ұзақ уақыт сақтайтын тұтас материалды алу үшін престеу жүргізіледі.

Тірек сөздер: таблеттеу, релаксация, кернеу, престеу, тұйық көлем, пресс-пішін

Спандияров Е. Ұлттық өнім талқанды таблеттеу [Мәтін] / Е. Спандияров // Механика және технологиялар / Ғылыми журнал. – 2022. – №3(77). – Б.27-31. https://doi.org/10.55956/MFTH3996

(PDF)

https://doi.org/10.55956/RTEZ6342

Аннотация. В статье рассматриваются некоторые случаи ошибок при проектировании и непосредственно при возведении зданий и сооружений. Строительные ошибки могут привести к обрушению здания и аварийным ситуациям. Рассмотрены распространенные ошибки в строительстве, а именно неправильное разграничение конструкции, здание не защищено от влаги, отсутствие стен разделительных, ошибки в формовании опалубки, ошибки в установке арматур, неправильное заполнение бетона, быстрый демонтаж опалубок, ошибки в возведении кирпичной стены, неправильное размещение перегородок, ошибки в конструкции крыши, ошибки в фермах крыш, ошибки в укладках кровель, неправильное размещение дымохода, возведение перегородок, ошибки, несовместимые с физикой здания, допущенные при возведении перегородок. В статье приведены меры по устранению последствий при ошибках проектирования и последующего строительства.

Ключевые слова: строительство, проектирование, ошибки, отказы, экология, несчастные случаи, охрана труда.

Cугиров, Ж.У Причины возникновения аварийных ситуаций при строительстве и проектировании жилых зданий [Текст] / Ж.У. Cугиров, Г.Г. Байсарова, Н.А. Жайылхан, М.Ж. Нигметов, К.Ш. Ержанов, М.К. Суйменова // Механика и технологии / Научный журнал. – 2022. – №3(77). – С.18-26. https://doi.org/10.55956/RTEZ6342

(PDF)