Механика және технологиялар 2023-4
Автор: А.О. Жанпейісова

М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті, Тараз қ., Қазақстан
Бет 149-155

https://doi.org/10.55956/OMYI9979

Аңдатпа. Мақалада заманауи технологиялық процестердің кеңінен қолдануына байланысты машина жасау, аспап жасау, металлургия және басқа салалардағы ғылыми прогресс қарастырылады. Сондай-ақ, олардың арасында энергия ағындары шоғырланған жылу көздерін пайдаланатын қондырғылар маңызды орын алады. Плазмалық қондырғылар дәнекерлеу, кесу, металдарды балқыту, жабындарды бүрку және балқыту, кендерді байыту және басқа мақсаттарда кеңінен қолданылады. Қондырғылардың вольт-амперлік сипаттамасы берілген және осы технологиялық процестердің көмегімен аймақтардағы шығыс кернеуін немесе токты реттеу арқылы жылытқыштың қуатын реттеу мүмкіндігі көрсетілген. Айнымалы ток желісінің кернеу реттегіші және бір мәннен екіншісіне кернеу түрлендіргіші ретінде басқару жүйесі бар тиристорлық кернеу реттегіштерін немесе түрлендіргіш трансформаторды пайдалану мүмкіндігі көрсетілген.

Тірек сөздер: инвертор, түзеткіш, жинақтауыш, шығыс шамасының тұрақтандырғышы, басқару және өлшеу элементтері, жүктеме.

Жанпейісова, А.О. Шоғырланған энергия ағындары бар қондырғылардың қорек көздері [Мәтін] / А.О. Жанпейісова // Механика және технологиялар / Ғылыми журнал. – 2023. – №4(82). – Б.149-155. https://doi.org/10.55956/OMYI9979

(PDF)

Author: A.N. Imanbekova

M.Kh.Dulaty Taraz Regional University, Taraz, Kazakhstan
Page 140-148

https://doi.org/10.55956/ZCGT6039

Abstract. This article discusses the issues about Information technology (IT) is the research, design, development, implementation, maintenance or management of Computer Information Systems, in particular software applications and computer hardware. Information Technology Association. It deals with the use of electronic computers and computer software tools for the safe Conversion, Storage, Protection, processing, transmission and retrieval of information.

Keywords: Information Systems, design, development, computer hardware, Conversion, Storage, Protection, processing.

Imanbekova A.N. Development of an information system of a medical institution // Mechanics and Technology / Scientific journal. – 2023. – No.4(82). – P.140-148. https://doi.org/10.55956/ZCGT6039

(PDF)

Автор: Г.А. Султанова1, Е.Ж. Тенизбаев2, А.В. Алтухов3

1,2Орталық-Азия инновациялық университеті, Шымкент қ., Қазақстан
3"Мәскеу авиациялық институты (Ұлттық Зерттеу Университеті) "Жоғары білім берудің федералды мемлекеттік бюджеттік білім беру мекемесінің"Восход" филиалы, Байқоңыр қ., Қазақстан
Бет 133-139

https://doi.org/10.55956/MIIB7416

Аңдатпа. Бүгінде бәсекелестіктен туындайтын актуалды мәселелер оқу үрдісін жаңартуға алып келеді. Дегенмен дамыған елдерге қарайтын болсақ, цифрлық қоғамды құру үшін жоғары оқу орнының оқу үрдісін заман талабына сай жаңартып отыру қажет. Цифрлық жаңару үрдісі негізінде цифрлaндырудың мемлекеттік бағдарламасы eнгізілді. Цифрлық ресурстарды пайдалану арқылы бәсекеге қабілетті және кәсіби құзыреттіліктерді меңгерген мамандар даярлануда. Мақала мазмұнында жоғары оқу орнының оқу үрдісінде мамандарды даярлауда цифрлық ресурстарды пайдаланудың тиімділіктері қарастырылған. Бүгінгі таңда бәсекелестікке байланысты туындайтын өзекті мәселелер білім беру процессінің жаңаруына алып келеді. Алайда, дамыған елдерге қарасақ, цифрлық қоғам құру үшін қазіргі заманғы талаптарға сәйкес жоғары оқу орнының білім беру процесін жаңарту қажет. Цифрлық жаңарту процессіне негізделген цифрландырудың мемлекеттік бағдарламасы енгізілді. Цифрлық ресурстарды пайдалана отырып, бәсекеге қабілетті және кәсіби құзыреттерге ие болған мамандарды даярлау жүргізіледі. Мақаланың мазмұны жоғары оқу орнының білім беру процесінде мамандарды даярлау кезінде цифрлық ресурстарды пайдаланудың артықшылықтарына қатысты. Білім алушылар цифрлық ресурстарды еркін және ашық түрде пайдаланады. Оқытушылар мен білім алушылар арасындағы байланыс кез-келген уақытта тікелей немесе цифрлық ресурстарда орнатылады. Оқу үрдісінде цифрлық ресурстардың дамуына байланысты оқытудың жаңа инновациялық технологияларын қолдануда. Оқытудың инновациялық технологиялар негізінде қашықтықтан оқыту жүйесі кеңінен қолданысқа енді. Цифрлық бейнені қалыптастыруды, яғни student life tack, EdTech цифрлық сервистерін дамытуды, цифрландырудың озық трендтеріне сәйкес үрдістерді оңтайландыру мен цифрлық экожүйені қалыптастыруды көздейді. Авторлар оқу үрдісінде мамандарды даярлау пәндері бойынша дайындалған электронды тасығыштарда, білім алушыларға жүргізілген сұхбат әдісінің нәтижелерін талдауда цифрлық ресурстарды пайдаланудың тиімділіктерін қарастырды.

Тірек сөздер: цифрлық жаңару, цифрландыру, мамандар даярлау, цифрлық ресурстар, цифрлік сервистер, құзыреттіліктер, қашықтан оқыту, онлайн оқыту.

Султанова, Г.А. Жоғары оқу орнының оқу үрдісінде мамандарды даярлауда цифрлық ресурстарды пайдаланудың тиімділігі [Мәтін] / Г.А. Султанова, Е.Ж. Тенизбаев, А.В. Алтухов // Механика және технологиялар / Ғылыми журнал. – 2023. – №4(82). – Б.133-139. https://doi.org/10.55956/MIIB7416

(PDF)

Author: A.K. Kozybaev1, Zh.Dzh. Alimkulova2

1,2JSC "Almaty Technological University", Almaty, Kazakhstan
Page 128-132

https://doi.org/10.55956/RPLY3112

Abstract. The production of adsorbent is aimed at purifying water from oil and ensuring water purity. Experimental work was carried out to determine the effectiveness of sorbents (car tires, sawdust, corn residues) in the purification of oil-contaminated wastewater. Sorbents are designed to remove oil, fat, fuel oil and other water-insoluble organic pollutants from the water surface, as well as from the surface of any solid bodies, regardless of the width of the area of distribution and high temperature, regardless of the thickness of the layer.

Keywords: adsorbents, hydrophobic, calibration graph.

Kozybaev A.K., Alimkulova Zh.Dzh. Methods for studying adsorbent based on recycled plant materials // Mechanics and Technology / Scientific journal. – 2023. – No.4(82). – P.128- 132. https://doi.org/10.55956/RPLY3112

(PDF)

Автор: С.Ш. Төлеутаева1, М.С. Қалмаханова2, D.D. Snow3, Ж.Е. Каримбаева4

1,2,4М.Х. Дулати атындағы Тараз өңірлік университеті, Тараз қ., Қазақстан
3Небраска университеті, Линкольн қ., АҚШ
Бет 116-127

https://doi.org/10.55956/MTNZ5297

Аңдатпа. Жұмыста жаңа акрилнитрил мен аллил спирті мономерлері негізінде синтезделіп алған суда еритін полиэлектролиттердің үлгілерінің сазды суспензиялар тұрақтылығына әсерлері зерттелді. Қойылған мақсатқа жету үшін төмендегі міндеттер шешілген: полиэлектролиттер ерітінділер сазды суспензияларының тұрақтылығына әсері зерттелген және полиэлектролиттердің мөлшері мен уақытқа байланысты сазды суспензиялардың сынамаларының тұрақтандырғыштық әсерлері анықталған.

Тірек сөздер: полиэлектролит, сазды суспензия, акрилнитрил, аллил спирті, ерітінді, тұрақтылық, сынама.

Төлеутаева, С.Ш. Кейбір суда еритін полиэлектролиттер үлгілерінің сазды суспензиялардың тұрақтылығына әсері [Мәтін] / С.Ш. Төлеутаева, М.С. Қалмаханова, D.D. Snow, Ж.Е. Каримбаева // Механика және технологиялар / Ғылыми журнал. – 2023. – №4(82). – Б.116-127. https://doi.org/10.55956/MTNZ5297

(PDF)

Author: N.S. Murzakassymova1, A. Sembek2, A. Sayabay3, A. Begenov4, Sh. Serikbayev5, P.Zh. Elamanova6

1,2,3,4,5,6M.Kh.Dulaty Taraz Regional University, Taraz, Kazakhstan
Page 112-115

https://doi.org/10.55956/KPVU5514

Abstract. To date, the most pressing issue is water pollution, the need to make a decision on the processing of dangerous discharges that have entered the water in the process of use in the national economy. Due to the presence of a large number of obstacles in the process of preparing water for water use, a major problem is associated with the presence of man-made disasters, the consequences of natural phenomena. The active operation of production has more than doubled in recent years, which leads to an increase in the use of Water Resources. The total mass of water pollutants worldwide is fifteen billion tons per year, of which three million tons are heavy metals. In this regard, the mixed sorbent we are researching has high sorption capabilities, cost-effective properties, environmentally friendly.

Keywords: sorption, sorbent, combined, heavy metals, zeolite, goethite, pyrite.

Murzakassymova N.S., Sembek A., Sayabay A., Begenov A., Serikbayev Sh., Elamanova P.Zh. Sorption capacity of mixed sorbent // Mechanics and Technology / Scientific journal. – 2023. – No.4(82). – P.112-115. https://doi.org/10.55956/KPVU5514

(PDF)